123Luat Chia sẻ kiến thức pháp luật
Tính đến thời điểm hiện tại (2023), Tòa án nhân dân tối cao đã công bố 63 án lệ trong tất cả các lĩnh vực Hình sự, dân sự, kinh doanh thương mại, hành chính, có giá trị áp dụng cao trong thực tiễn. Nhằm phục vụ cho việc học tập, nghiên cứu và áp dụng pháp luật, mình đã tổng hợp tất 63 án lệ đã được công bố. Mời các bạn cùng tham khảo hoặc tải về dưới đây:
Danh mục tên, trích yếu án lệ đã công bố
| STT | Tên, trích yếu án lệ | Tùy chọn |
|---|---|---|
| 63 | Án lệ số 63/2023/AL về xem xét quyết định hành chính có liên quan đến hành vi hành chính bị khiếu kiện | Download |
| 62 | Án lệ số 62/2023/AL1 về thời điểm bắt đầu thực hiện nghĩa vụ cấp dưỡng cho con chưa thành niên trong vụ án tranh chấp về xác định cha cho con | Download |
| 61 | Án lệ số 61/2023/AL về chấm dứt việc nuôi con nuôi khi con nuôi chưa thành niên | Download |
| 60 | Án lệ số 60/2023/AL về thời hạn trả thưởng xổ số kiến thiết | Download |
| 59 | Án lệ số 59/2023/AL về lỗi cố ý gián tiếp trong vụ án “Giết người” | Download |
| 58 | Án lệ số 58/2023/AL về tình tiết định khung hình phạt tại điểm c khoản 3 Điều 244 của Bộ luật Hình sự | Download |
| 57 | Án lệ số 57/2023/AL Về hành vi gian dối nhằm tiếp cận tài sản trong tội “Cướp giật tài sản” | Download |
| 56 | Án lệ số 56/2022/AL về việc giải quyết tranh chấp di dời mồ mả | Download |
| 55 | Án lệ số 55/2022/AL về công nhận hiệu lực của hợp đồng vi phạm điều kiện về hình thức | Download |
| 54 | Án lệ số 54/2022/AL về xác định quyền nuôi con dưới 36 tháng tuổi trong trường hợp người mẹ không trực tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục con | Download |
| 53 | Án lệ số 53/2022/AL về việc hủy kết hôn trái pháp luật | Download |
| 52 | Án lệ số 52/2021/AL về hiệu lực của hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất khi chưa đăng ký quyền sử dụng đất | Download |
| 51 | Án lệ số 51/2021/AL về xác định quyền sở hữu đối với khu vực để xe ô tô của nhà chung cư | Download |
| 50 | Án lệ số 50/2021/AL về quyền khởi kiện vụ án đòi lại tài sản của người được giao tài sản theo bản án, quyết định có hiệu lực pháp luật | Download |
| 49 | Án lệ số 49/2021/AL về xác định quyết định hành chính ban hành không đúng thẩm quyền | Download |
| 48 | Án lệ số 48/2021/AL về tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự “nộp lại tiền thu lợi bất chính” | Download |
| 47 | Án lệ số 47/2021/AL về việc xác định tội danh trong trường hợp bị cáo dùng hung khí nguy hiểm đâm vào vùng trọng yếu của cơ thể bị hại | Download |
| 46 | Án lệ số 46/2021/AL về việc xác định tình tiết định khung hình phạt “Đối với trẻ em mà người phạm tội có trách nhiệm giáo dục” trong tội “Dâm ô đối với trẻ em” | Download |
| 45 | Án lệ số 45/2021/AL về xác định bị cáo phạm tội “Giết người” thuộc trường hợp “Phạm tội chưa đạt” | Download |
| 44 | Án lệ số 44/2021/AL về việc xác định thời hiệu khởi kiện đối với yêu cầu phản tố | Download |
| 43 | Án lệ 43/2021/AL về hiệu lực của hợp đồng thế chấp trong trường hợp tài sản thế chấp là nhà đất do bên thế chấp nhận chuyển nhượng từ người khác nhưng chưa thanh toán đủ tiền cho bên bán | Đọc tiếp Download |
| 42 | Án lệ 42/2021/AL về quyền lựa chọn tòa án giải quyết tranh chấp của người tiêu dùng trong trường hợp hợp đồng theo mẫu có thỏa thuận trọng tài | Đọc tiếp Download |
| 41 | Án lệ 41/2021/AL về chấm dứt hôn nhân thực tế | Download |
| 40 | Án lệ 40/2021/AL về công nhận việc chuyển đổi quyền sử dụng đất trên thực tế | Download |
| 39 | Án lệ 39/2020/AL về xác định giao dịch dân sự có điều kiện vô hiệu do điều kiện không thể xảy ra | Download |
| 38 | Án lệ 38/2020/AL về việc không thụ lý yêu cầu đòi tài sản đã được phân chia bằng bản án có hiệu lực pháp luật | Download |
| 37 | Án lệ 37/2020/AL về hiệu lực của hợp đồng bảo hiểm tài sản trong trường hợp bên mua bào hiểm đóng phí bảo hiểm sau khi kết thúc thời hạn đóng phí bảo hiểm | Download |
| 36 | Án lệ 36/2020/AL về hiệu lực của hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất khi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất bị thu hồi, hủy bỏ | Download |
| 35 | Án lệ 35/2020/AL về người Việt Nam trước khi đi định cư ở nước ngoài giao lại đất nông nghiệp cho người ở trong nước sử dụng | Download |
| 34 | Án lệ 34/2020/AL về quyền lập di chúc định đoạt giá trị bồi thường về đất trong trường hợp đất bị Nhà nước thu hồi có bồi thường | Download |
| 33 | Án lệ 33/2020/AL về trường hợp cá nhân được nhà nước giao đất nhưng không sử dụng mà để người khác quản lý, sử dụng ổn định, lâu dài | Download |
| 32 | Án lệ 32/2020/AL về trường hợp đất do cá nhân khai phá nhưng sau đó xuất cảnh định cư ở nước ngoài và người khác đã quản lý, sử dụng ổn định, lâu dài | Download |
| 31 | Án lệ 31/2020/AL về xác định quyền thuê nhà, mua nhà thuộc sở hữu của Nhà nước theo Nghị định số 61/CP ngày 05-7-1994 của Chính phủ là quyền tài sản | Download |
| 30 | Án lệ 30/2020/AL về hành vi cố ý điều khiển phương tiện giao thông chèn lên bị hại sau khi xảy ra tai nạn giao thông | Download |
| 29 | Án lệ 29/2019/AL về tài sản bị chiếm đoạt trong tội “cướp tài sản” | Download |
| 28 | Án lệ 28/2019/AL về tội “giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh” | Download |
| 27 | Án lệ 27/AL/2019 về thụ lý, giải quyết vụ án hành chính liên quan đến nhà đất mà Nhà nước đã quản lý, bố trí sử dụng trong quá trình thực hiện chính sách quản lý nhà đất và chính sách cải tạo xã hội chủ nghĩa trước ngày 01/7/1991 | Download |
| 26 | Án lệ 26/2018/AL về xác đỊnh thời điểm bắt đầu tính thời hiệu và thời hiệu yêu cầu chia di sản thừa kế là bất động sản. | Download |
| 25 | Án lệ 25/2018/AL về không phải chịu phạt cọc vì lý do khách quan; | Download |
| 24 | Án lệ 24/2018/AL về di sản thừa kế chuyển thành tài sản thuộc quyền sở hữu, quyền sử dụng hợp pháp của cá nhân; | Download |
| 23 | Án lệ 23/2018/AL về hiệu lực của hợp đồng bảo hiểm nhân thọ khi bên mua bảo hiểm không đóng phí bảo hiểm do lỗi của doanh nghiệp bảo hiểm; | Download |
| 22 | Án lệ 22/2018/AL về không vi phạm nghĩa vụ cung cấp thông tin tình trạng bệnh lý trong hợp đồng bảo hiểm nhân thọ; | Download |
| 21 | Án lệ 21/2018/AL về lỗi và thiệt hại trong trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng cho thuê tài sản | Download |
| 20 | Án lệ 20/2018/AL về xác lập quan hệ hợp đồng lao động sau khi hết thời gian thử việc | Download |
| 19 | Án lệ 19/2018/AL về xác định giá trị tài sản bị chiếm đoạt trong tội “tham ô tài sản” | Download |
| 18 | Án lệ 18/2018AL về hành vi giết người đang thi hành công vụ trong tội “giết người” | Download |
| 17 | Án lệ 17/2018/AL về tình tiết “có tính chất côn đồ” trong tội “giết người” có đồng phạm | Download |
| 16 | Án lệ 16/2017/AL về vụ án dân sự tranh chấp thừa kế tài sản | Download |
| 15 | Án lệ 15/2017/AL về vụ án tranh chấp hợp đồng đổi đất | Download |
| 14 | Án lệ 14/2017/AL về vụ án yêu cầu hủy hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất | Download |
| 13 | Án lệ 13/2017/AL về hiệu lực thanh toán của thư tín dụng (L/C) trong trường hợp hợp đồng mua bán hàng hóa quốc tế là cơ sở của L/C bị hủy bỏ | Download |
| 12 | Án lệ 12/2017/AL về xác định trường hợp đương sự được triệu tập hợp lệ lần thứ nhất sau khi Tòa án đã hoãn phiên tòa | Download |
| 11 | Án lệ 11/2017/AL về công nhận hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất mà trên đất có tài sản không thuộc Sở hữu của bên thế chấp | Download |
| 10 | Án lệ 10/2016/AL về quyết định hành chính là đối tượng khởi kiện vụ án hành chính | Download |
| 9 | Án lệ 09/2016/AL về xác định lãi suất nợ quá hạn trung bình trên thị trường và việc trả lãi trên số tiền phạt vi phạm, bồi thường thiệt hại | Download |
| 8 | Án lệ 08/2016/AL về xác định lãi suất, việc điều chỉnh lãi suất trong hợp đồng tín dụng kể từ ngày tiếp theo của ngày xét xử sơ thẩm | Download |
| 7 | Án lệ 07/2016/AL về vụ án dân sự tranh chấp quyền sở hữu, sử dụng nhà | Download |
| 6 | Án lệ 06/2016/AL về vụ án tranh chấp thừa kế | Download |
| 5 | Án lệ 05/2016/AL về vụ án tranh chấp di sản thừa kế | Download |
| 4 | Án lệ 04/2016/AL về tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất | Download |
| 3 | Án lệ 03/2016/AL về vụ án ly hôn | Download |
| 2 | Án lệ 02/2016/AL về vụ án tranh chấp đòi lại tài sản | Download |
| 1 | Án lệ 01/2016/AL về vụ án giết người | Download |
09 Quyết định ban hành án lệ từ năm 2016 đến năm 2023
9. Quyết định 39/QĐ-CA ngày 24 tháng 02 năm 2023 (AL 57 – 63)
8. Quyết định 323/QĐ-CA ngày 14 tháng 10 năm 2022 (AL 44 – 56)
7. Quyết định 42/QĐ-CA năm 2021
6. Quyết định 276/QĐ-CA năm 2020
5. Quyết định 50/QĐ-CA năm 2020
4. Quyết định 293/QĐ-CA năm 2019
3. Quyết định 698/QĐ-CA năm 2016
2. Quyết định 299/QĐ-CA năm 2017
1. Quyết định 220/QĐ-CA năm 2016
Về án lệ và việc công bố án lệ tại Việt Nam hiện nay
Án lệ trong lịch sử và trên thế giới
Ở các quốc gia trên thế giới, án lệ được áp dụng như một phương thức nhằm bảo đảm áp dụng thống nhất pháp luật trong giải quyết các vụ việc tại Tòa án. Án lệ xuất hiện trong Hệ thống Thông luật (Common Law) từ đầu thế kỷ XI. Việc áp dụng án lệ qua nhiều thế kỷ tại các quốc gia có truyền thống Thông luật đã đi đến sự thừa nhận nguyên tắc các Thẩm phán phải tuân theo án lệ khi xét xử (Stare Decisis). Trong hệ thống Luật Dân sự (Civil Law), lịch sử pháp luật La Mã đã ghi nhận bản tập hợp các bản án và những phân tích kèm theo (Digest) được coi là có giá trị pháp lý tương tự như luật khi được các Thẩm phán sử dụng. Trải qua các thời kỳ từ chỗ thừa nhận án lệ đến từ bỏ án lệ và đến thế kỷ XX, ở nhiều quốc gia có truyền thống Luật Dân sự, vai trò của án lệ lại được đề cao.
Xem thêm:
- Tiểu luận Án lệ và việc áp dụng án lệ trong giải quyết các vụ án dân sự ở Việt Nam hiện nay
- Chính sách cạnh tranh, nội dung và ý nghĩa của chính sách cạnh tranh
Việc công bố và áp dụng án lệ tại Việt Nam
Kể từ năm 2005, với việc ban hành Nghị quyết số 48-NQ/TW ngày 24-5-2005 của Bộ Chính trị về “Chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật Việt Nam đến năm 2010, định hướng đến năm 2020”, Nghị quyết số 49-NQ/TW ngày 02-6-2005 của Bộ Chính trị về “Chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020”, Đảng ta đã xác định việc nghiên cứu và phát triển án lệ là một trong những mục tiêu của cải cách tư pháp, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và giao cho Tòa án nhân dân tối cao triển khai thực hiện nhiệm vụ này.
Thể chế hóa quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng, Luật Tổ chức Tòa án nhân dân năm 2014 đã quy định Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao có nhiệm vụ “Lựa chọn quyết định giám đốc thẩm của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao, bản án, quyết định đã có hiệu lực pháp luật, có tính chuẩn mực của các Tòa án, tổng kết phát triển thành án lệ và công bố án lệ…”; Chánh án Tòa án nhân dân tối cao “Chỉ đạo việc tổng kết thực tiễn xét xử…; tổng kết phát triển án lệ, công bố án lệ”.
Để hoàn thiện cơ sở pháp lý cho việc áp dụng án lệ, nhiều đạo luật quan trọng được Quốc hội khóa XIII ban hành như Bộ luật Dân sự, Bộ luật Tố tụng dân sự, Luật Tố tụng hành chính đã quy định về nguyên tắc áp dụng án lệ để điều chỉnh các quan hệ dân sự, viện dẫn án lệ trong giải quyết các vụ việc dân sự, vụ án hành chính. Trên cơ sở đó, ngày 28-10-2015, Tòa án nhân dân tối cao đã ban hành Nghị quyết số 03/2015/NQ-HĐTP và sau đó là Nghị quyết số 04/2019/NQ-HĐTP ngày 18-6-2019 về quy trình lựa chọn, công bố và áp dụng án lệ.
Triển khai thực hiện nhiệm vụ nêu trên, kể từ năm 2016 đến nay (2023), Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối cao đã thông qua và Chánh án Tòa án nhân dân tối cao đã công bố tất cả 63 án lệ nêu trên trong các lĩnh vực dân sự, hình sự, hành chính và tố tụng.
Mặc dù số lượng án lệ được lựa chọn, công bố chưa nhiều nhưng các án lệ được ban hành là dấu ấn quan trọng trong việc thực hiện các nhiệm vụ mới của Tòa án nhân dân, góp phần tích cực vào việc bảo đảm áp dụng thống nhất pháp luật trong xét xử, bảo đảm công bằng, công lý, bảo đảm những vụ việc có tình tiết, sự kiện pháp lý tương tự thì phải được giải quyết như nhau.
Posted by 123luat.com
